Παρασκευή 16 Νοεμβρίου 2012

Ανάβαση στο βουνό του Τράγου - «¡Vamos a la montaña!»


Του Κώστα Φύκιρη 
Κάποιες αναβάσεις, κάποιες διαδρομές, κάποιες κορυφές είναι περισσότερο ιδιαίτερες. Και ναι! Το Τραγοβούνι ανήκει σε αυτή την κατηγορία. Ανήκει στην κατηγορία των βουνών που όταν βρεθείς στην αγκαλιά τους μια φορά, αυτή θα σε ακολουθεί συνέχεια…

Θα σε ακολουθεί σε τέτοιο βαθμό που θα αλλοιώνεται η ροή του χρόνου. Νομίζεις ότι βρισκόσουν στην κορυφή μόλις χτες και δοκιμάζεις μεγάλη έκπληξη όταν διαπιστώνεις ότι έχουν περάσει τόσα χρόνια. Αυτό συνέβη με το Τραγοβούνι. Ακόμη και μετά την επιστροφή νόμιζα ότι η τελευταία μου ανάβαση σε αυτό ήταν πριν δύο ή τρία χρόνια. Κι όμως ανατρέχοντας σε παλιές φωτογραφίες είδα ότι η τελευταία φορά που στεκόμουν στην κορυφή του ήταν οκτώ χρόνια πριν. Και ίσως να περνούσαν ακόμη περισσότερα…
Η 11η Νοεμβρίου 2012 ήταν η μέρα διεξαγωγής του 30ου Κλασσικού Μαραθωνίου και πολλά μέλη του Ορειβατικού Συλλόγου Καλαμάτας είχαν ανέβει στην Αθήνα για να τρέξουν τα 42 χιλιόμετρα του αγώνα. Η συμμετοχή ήταν μεγάλη και προς στιγμήν υπήρξε η πρόταση να αναβληθεί η εξόρμηση στο Τραγοβούνι. Ωστόσο κάποιοι παρέμειναν πίσω και παρά τις αντίθετες προβλέψεις βρεθήκαμε στις 9:00 το πρωί της Κυριακής 15 άτομα στον απομακρυσμένο οικισμό Ριζανά του Ταϋγέτου. Αρκετοί νέοι φίλοι θα ξεκίναγαν μαζί μας την απαιτητική ανάβαση. Ανάμεσα σε αυτούς βρισκόταν η Irene από τη Μαδρίτη και η Ieva από την Λιθουανία όπου αντίκριζαν για πρώτη φορά τις κορυφές του Ταϋγέτου…
Το Τραγοβούνι βρίσκεται στην καρδιά του Ταϋγέτου. Είναι μία από τις πιο απομακρυσμένες και δυσπρόσιτες κορυφές του αλλά όμως και μία από τις πιο όμορφες. Βρίσκεται εκτός της κεντρικής κορυφογραμμής του Ταϋγέτου, είναι εξολοκλήρου μέσα στη Μεσσηνία και περιβάλλεται από όλες του τις πλευρές από μεγάλα φαράγγια με πιο γνωστό αυτό του Ριντόμου. Εξαίρεση αποτελεί το βορειοανατολικό του άκρο όπου συνδέεται με τη κορυφή της Νεραϊδοβούνας με μια σειρά από διάσελα. Με 1908μ. ύψος δεν είναι η ψηλότερη κορυφή, δεν είναι όμως μόνο το ύψος που κάνει ένα βουνό ιδιαίτερο…
Η ανάβαση στο Τραγοβούνι είναι απαιτητική, απαιτεί καλή φυσική κατάσταση και σχετική εμπειρία. Η εικόνα του βουνού που ξεπρόβαλε μπροστά μας πάνω από το εκκλησάκι του Αγ. Παντελεήμονα, συναινούσε ακριβώς σε αυτό. Πλαγιές με μεγάλη κλίση, με σημαντική υψομετρική διαφορά, γεμάτες κόψεις και σάρες φάνταζαν αρκετά δύσκολες για να τις ανέβεις. Ωστόσο το δύσκολο είναι τις περισσότερες φορές και το πιο ωραίο. Και το Τραγοβούνι επιβεβαιώνει ακριβώς αυτόν τον κανόνα…. Η πορεία ξεκίνησε με κατεύθυνση βόρεια και κλίση κατηφορική. Σε λίγη ώρα κατεβαίνοντας μέσα από δάσος βρεθήκαμε στη κοίτη ενός ρέματος το οποίο και ακολουθήσαμε με διεύθυνση αυτή τη φορά ανατολική. Στα αριστερά μας αφήσαμε πίσω μας μια καλύβα. Βρισκόμαστε στα «Μπακέικα» και οι ιδιοκτήτες τη καλύβας ήταν φίλοι, συνοδοιπόροι, συναθλητές και όλοι με πολύ καλές επιδόσεις. Και μόνο ότι είχαν καταβολές από εδώ, από αυτές τι ιδιαίτερες περιοχές του Ταϋγέτου, θα μπορούσε να δικαιολογήσει το γεγονός. Το ρέμα κατέληγε σε ένα πολύ μεγαλύτερο το οποίο και οριοθετούσε από αυτή την πλευρά το Τραγοβούνι. Εδώ στη συνάντηση των δυο ρεμάτων βρισκόμαστε στο χαμηλότερο σημείο της διαδρομής μας σε υψόμετρο λίγο μεγαλύτερο από τα 1000μ. Απέναντί μας ορθωνόταν η δυτική πλευρά του βουνού. Εννιακόσια κατακόρυφα μέτρα μας χώριζαν από την κορυφή….
Πάρα την ονομασία δεν συναντήσαμε κανένα τράγο. Μάλλον… αυτόν το ρόλο αναλάβαμε να τον υποδυθούμε εμείς. Έτσι ξεκινήσαμε την ανάβαση κατευθείαν στην απότομη πλαγιά. Η πρώτη στάση έγινε σε μια μικρή σπηλιά όπου σε περασμένες εποχές έχει χρησιμοποιηθεί ως στάνη. Πιο ψηλά διασχίσαμε μια περιοχή που παλιότερα ήταν γεμάτη από τη ζωή των δέντρων. Σήμερα περνάγαμε από το κουφάρι του αλλοτινού δάσους. Άπειροι καμένοι κορμοί βρίσκονταν εκεί, άλλοι όρθιοι, άλλοι πεσμένοι για να μας θυμίζουν την καταστροφή. Η εικόνα από εκείνη τη νύχτα του 2007 μου ξαναέρχεται στο μυαλό. Η εικόνα του πανέμορφου αυτού βουνού μέσα στις φλόγες. Και η εντολή από την πυροσβεστική υπηρεσία: «..Αφήστε τον Ταΰγετο πρέπει να σώσουμε την Καλαμάτα!!» Όμως ακόμη και έτσι το Τραγοβούνι δε σταματά να σε συγκινεί. Ο Μανώλης μπροστά βρίσκει το δρόμο ο οποίος περνά μέσα από μια μεγάλη σάρα. Πρόκειται για ένα ποταμό από πέτρες και βράχια που ξεχύνεται από ψηλά. Περνάμε από εδώ για να αποφύγουμε τα απότομα κατακόρυφα βράχια στα αριστερά μας. Η κλίση στη συνέχεια γίνεται ακόμη πιο μεγάλη, η προσπάθεια πιο έντονη, οι ανάσες πιο βαθιές. Το Τραγοβούνι σου επιβάλει το ρυθμό του. Και συ οφείλεις να προσαρμοστείς. Να προσαρμοστείς και να προσέχεις. Η πλαγιά είναι θρυμματισμένη και ένα απρόσεχτο πάτημα μπορεί να κάνει τη σάρα να ζωντανέψει, να κάνει τις πέτρες να κυλίσουν και να θέσουν σε κίνδυνο αυτούς που βρίσκονται χαμηλότερα.
Κάποια στιγμή βγαίνουμε στην κόψη. Η θέα εδώ είναι μοναδική. Σταματάμε για να την απολαύσουμε, να ανανεώσουμε τις δυνάμεις μας και να περιμένουμε αυτούς που βρίσκονται πιο πίσω. Οι δύο νέες μας φίλες η Irene και η Ieva περπατάνε για πρώτη φορά στο Ταΰγετο. Η Ieva μάλιστα, από τη μακρινή Λιθουανία, για πρώτη φορά πεζοπορεί σε ορεινό περιβάλλον. Η χώρα της δεν έχει καθόλου βουνά. Η εμπειρία της εδώ είναι πρωτόγνωρη. Κι όμως δε δείχνει να δυσκολεύεται καθόλου στη δύσκολη ανάβαση. Η Irene που ακολουθεί είναι ακόμη πιο ευδιάθετη και μαγεμένη από το χώρο. Είναι εθελόντρια στη Καλαμάτα γνωρίζει αρχαία Ελληνικά και παραδίδει μαθήματα Ισπανικών στο Κέντρο Νέων. Θέλει επίσης να βελτιώσει τα Ελληνικά της. Και εμείς θέλοντας να βελτιώσουμε τη διάθεσή μας την πειράζουμε με τα ελάχιστα Ισπανικά που ξέρουμε. Σε αυτά περιλαμβάνεται και η φράση «βάμος α λα πλάγια» από το γνωστό τραγούδι. Μας εξηγεί ότι σημαίνει: «πάμε στην παραλία». Αυτόματα έρχεται στο μυαλό μας η ερώτηση το πώς θα πούμε στα Ισπανικά: «πάμε στο βουνό». «¡Vamos a la montaña!» είναι η απάντηση. Ενθουσιαζόμαστε: «βάμος αλά μοντάνια, βάμος αλά μοντάνια!!» φωνάζουμε συνεχώς. Η φράση αυτή ακούγεται για πολύ ώρα και γίνεται το σλόγκαν της ανάβασης.
Η συνέχεια από εδώ είναι πιο εύκολη. Κινούμαστε επάνω στη κορυφογραμμή που τώρα έχει μικρότερη κλίση και σε 20 λεπτά βρισκόμαστε στη κορυφή. Όλο το μεγαλείο του Ταϋγέτου απλώνεται μπροστά μας. Στεκόμαστε στη καρδιά του σε ένα από τα πιο όμορφα σημεία. Η κεντρική κορυφογραμμή του, ο Πενταδάχτυλος, είναι απέναντί μας. Απαριθμούμε τις κορυφές του, τα φαράγγια και τα διάσελά του. Απαριθμούμε τις θάλασσες, τις πόλεις και τα χωριά που βλέπουμε από εδώ. Απαριθμούμε τη χαρά μας που στεκόμαστε σε αυτή την κορυφή. Αυτή εκδηλώνεται αυθόρμητα και είναι αποτυπωμένη στα πρόσωπα όλων μας. Απομακρύνομαι λίγο από τους υπόλοιπους και κάθομαι παράμερα σιωπηλός. Αφήνομαι στην αύρα του Ταϋγέτου, οι εικόνες του, οι ήχοι του, τα αρώματά του με κατακλύζουν. Θέλω να γίνω ένα μαζί του, να αφομοιωθώ από αυτόν. Το βουνό, η φύση για να σου δώσει πρέπει να της δοθείς. Να βγεις από τον εαυτό σου, να αφήσεις πίσω σου τα αρνητικά που κουβαλάς και να εναρμονιστείς με ωραίους υψηλούς ρυθμούς. Αισθήματα γαλήνης, ηρεμίας και ελευθερίας με γεμίζουν. Το βουνό προσφέρει μια αίσθηση πληρότητας….
Αρχίζουμε την κατάβαση από την αντίθετη πλευρά από αυτήν που ανεβήκαμε. Από εδώ, κάτω από την κορυφή, βρίσκεται ένα μικρό οροπέδιο στρωμένο με χορτάρι. Η εικόνα έρχεται σε αντίθεση με το υπόλοιπο βουνό που περιβάλλεται από υψηλές απότομες πλαγιές. Είναι ένα στοιχείο που προσδίδει ακόμη μεγαλύτερη γοητεία στο Τραγοβούνι. Συνεχίζουμε με κατεύθυνση βόρεια. Εδώ εμφανίζεται το ίχνος ενός μονοπατιού το οποίο και ακολουθούμε. Μπροστά μας στέκει η Νεραϊδοβούνα και η επιβλητική της νότια πλευρά που υψώνεται σχεδόν κάθετα. Συναντάμε ένα πρώτο διάσελο στο οποίο και στεκόμαστε για λίγο. Κάποια ακόμη διάσελα προς τα ανατολικά μας χωρίζουν από τη Νεραϊδοβούνα. Εμείς όμως ακολουθούμε μια ράχη που κατηφορίζει προς το βορρά και δείχνει τα Κοντοβούνια. Από αυτή τους την πλευρά τα Κοντοβούνια κάθε άλλο παρά επιβεβαιώνουν την ονομασία τους. Μια χαράδρα τα χωρίζει από εμάς και πίσω τους οι πλαγίες τους υψώνονται απότομες και ψηλές. Η χαράδρα αυτή έχει διεύθυνση από ανατολή προς δύση και σε μεγάλο τμήμα της αποτελεί το βόρειο όριο του Τραγοβουνίου. Είναι η κεντρική χαράδρα που περάσαμε το πρωί και την οποία θέλουμε και πάλι να προσεγγίσουμε. Η κατάβαση είναι διαφορετική από το δρόμο της ανάβασης. Στην ουσία ακολουθούμε μια κυκλική διαδρομή επιδιώκοντας να έχουμε περισσότερες εναλλαγές και ενδιαφέρον, να δούμε μεγαλύτερο τμήμα του βουνού και η επιστροφή μας να είναι πιο ομαλή.
Ο Μανώλης πηγαίνει και πάλι μπροστά επιλέγοντας το δρόμο. Κάποια στιγμή βρισκόμαστε στη κοίτη του φαραγγιού. Όμως και εδώ οι εικόνες καταστροφής μας συνοδεύουν. Οι καμένοι κορμοί βρίσκονται παντού και σε πολλά σημεία έχουν φράξει το ρέμα δημιουργώντας μας δυσκολίες στη κίνηση. Τους αποφεύγουμε τραβερσάρωντας αριστερά ψηλά στη πλαγιά. Αργότερα πέφτουμε και πάλι στη κοίτη. Εδώ έχει μεγάλο πλάτος, ενώ πλέον το φαράγγι έχει μεγαλώσει σημαντικά και έχει γίνει αρκετά βαθύ. Τα ανθρώπινα ίχνη πληθαίνουν. Ξερολιθιές και απομεινάρια καλντεριμιών μαρτυρούν ότι εδώ η ανθρώπινη παρουσία ήταν κάποτε σημαντική. Αρκετή ώρα αργότερα ακολουθούμε ένα από αυτά τα παλιά μονοπάτια που βγαίνει από το ρέμα στα δεξιά μας. Ακολουθεί ένα δευτερεύον ρέμα στη περιοχή της Περιστερίας το οποίο ανηφορίζει με μικρή κλίση. Είναι πλέον αργά το απόγευμα και ο ήλιος βρίσκεται χαμηλά στη πορεία του προς τη δύση. Είναι η στιγμή που εμφανίζονται τα ωραιότερα χρώματα. Έχουμε βρεθεί σε ένα συνδυασμό χώρου και χρόνου που μας αποκαλύπτει τις ομορφότερες εικόνες του βουνού. Η δυτική πλευρά του Τραγοβουνίου αναδύεται λουσμένη στο πιο ιδιαίτερο φώς της ημέρας που φεύγει…. Είναι από τις εικόνες που σε ακολουθούν…
Στο σημείο που συναντάμε το χωμάτινο δρόμο υπάρχουν πολλές καρυδιές. Ένα χαλί από καρύδια καλύπτει το έδαφος. Μαζεύουμε και τρώμε αρκετά. Λίγο αργότερα ακούμε φωνές. Μια σύγχρονη ξύλινη καλύβα βρίσκεται χαμηλά στη πλαγιά αριστερά μας. Υπάρχει κόσμος. Ο ιδιοκτήτης είναι πολύ φιλόξενος, μας κερνά τσίπουρο και μας ξεναγεί στο κτήμα του. Ο Ερμής ο τεράστιος σε μέγεθος σκύλος του δεν έχει τις ίδιες διαθέσεις…. Καθόμαστε αρκετή ώρα πριν πάρουμε πάλι το δρόμο για το αυτοκίνητο που δεν είναι μακριά. Η ανάβαση στο Τραγοβούνι φτάνει στο τέλος της την ίδια στιγμή που και η ημέρα φτάνει στο τέλος της. Αντίκρυ μας η μορφή του βουνού σβήνει μαζί με το φως της ημέρας. Η μορφή του μέσα μας θα αργήσει πολύ να ξεθωριάσει. Θα μείνει εκεί ζωντανή για πολύ, διαστέλλοντας τον χρόνο, για να σε κάνει να πιστεύεις ότι μόλις χτες περπάτησες στο βουνό των Τράγων. Ότι ο χρόνος σταμάτησε εκεί στην καρδιά του Ταϋγέτου, εκεί που η δική σου καρδιά εναρμονίστηκε με τους ρυθμούς της καρδιάς του βουνού. Εναρμονίστηκε με το μεγάλο ρυθμό που σε καλεί. Που σε καλεί με τη φράση που επαναλάβαμε πολλές φορές σήμερα: «¡Vamos a la montaña

Πηγή : kalamatajournal