Του Χρήστου Νικολάου Ζερίτη
Τελέστηκε (και δεν έγινε) και φέτος. Για το καλό της Κοινότητος. Με την καλοκαιρία να βοηθάει την προσέλευση των συνεορταστών. Στη Νέδουσα την Καθαρά Δευτέρα οι τελετουργίες έχουν δύο σκοπούς…
Να εξασφαλίσουν την Υγεία και την Γονιμότητα ανθρώπων, ζώων και φυτών. Δεν γίνεται τίποτε στο «ξεκούδουνο». Γι αυτό στο Δρώμενο Ευετηρίας της Νέδουσας: Μουντζουρώνονται όλοι με καπνιά φούρνου. Διότι το μουντζούρωμα είναι αντιβασκανικό. Στον Αγερμό γυρίζουν, και δεν παραλείπουν ποτέ κανένα, όλα τα κατοικούμενα σπίτια του χωριού, δίνουν ευχές «Χρόνια Πολλά», «Καλή Σαρακοστή», «Καλή Χρονιά». Ανακατεμένες ευχές των προ και των μεταχριστιανικών χρόνων. Τα Κουδούνια των Τράγων ηχούν για να ξυπνήσουν οι καλοί «δαίμονες» της βλάστησης, για φοβηθούν και να κρυφτούν οι «κακοί». Οι ορμές των Τράγων είναι ασυγκράτητες. Παλεύουν μεταξύ τους για την επικράτηση του ισχυρού και την διεκδίκηση του θηλυκού. Η Αροτρίοση είναι η ιερότερη στιγμή της ημέρας, διότι η άροση, η σπορά και η συλλογή καρπών αντιπροσωπεύουν βασικά έργα βιοπορισμού και τα έργα του κύκλου αυτού, καθώς και τα εργαλεία του, καλύφθηκαν προαιώνια με το πέπλο του μυστηρίου και της ιερότητος. Ο Βουζύγης-Ζευγολάτης οδηγεί τα ζεγμένα «δαμαλάκια» του στην πλατεία και «οργώνει» τρεις φορές με ανάποδη κατεύθυνση. Οι ζεγμένοι στο ζυγό «Δάμαλοι» κάποια στιγμή γονατίζουν κουρασμένοι για να πάρουν δύναμη από τη μάνα-γη και να συνεχίσουν την άροση. Κι ο ζευγολάτης τελειώνοντας γυρίζει να δει το έργο του και σταυροκοπιέται τρείς φορές, ζητώντας θεϊκή βοήθεια. Στο Γάμο ο «παπάς» «νυμφεύει» στο ζεύγος το θνητό με το αθάνατο, δίνοντας γονιμικές συμβουλές. Γι αυτό οι «νιόνυφοι» αμέσως πέφτουν στη γη και ερωτεύονται, προκειμένου να συντομεύουν την αναπαραγωγή. Ο Γαμπρός φονεύεται νέος. Διότι αν κάποιος πεθάνει νέος, «προσδοκάται» πως όταν θα αναστηθεί θα είναι ακμαίος για να δράσει πάλι. Διότι συμβολίζει τον «ενιαυτό δαίμονα» που κάθε χρόνο πεθαίνει και κάθε χρόνο ανασταίνεται. Στην Κηδεία του τον «κλαίνε» γοερά. Δεν έχει σημασία η τελετή, όσο ο θρήνος. Διότι το θηλυκό δεν μπορεί να μείνει μόνο του, αλλά πιστεύει στην επάνοδο-Ανάσταση. Και γι αυτό ο «παπάς» διαβάζει στην διαθήκη του νεκρού μόνο γονιμικές συμβουλές, μέχρι αυτός ν’ «αναστηθεί». Μετά την «ανάστασή» του ο πρώην «νεκρός» χορεύει με τους συμποσιαστές του το Χορό της Ζωής. Στο ρυθμό του αρχαίου Όρμου, δηλαδή του σημερινού Συρτού. Η αισχρολογία και οι απεικονίσεις των γεννητικών οργάνων είναι χαρακτηριστικά όλων των γιορτών που αποσκοπούν στη γένεση ανθρώπων, ζώων και καρπών. Δεκάδες παιδιά, μικροί, μεγάλοι και ηλικιωμένοι δεν προσβάλλονται με αυτά που βλέπουν και ακούνε όλη αυτή την μέρα. Τραγούδια που θα προκαλέσουν την γονιμότητα λέγονται συνέχεια από τα μέλη του «θιάσου» και επισκέπτες που τελούν υπό μύηση.
Εκατοντάδες επισκέπτες, Έλληνες και Ξένοι, ζουν στη Νέδουσα πρωτόγνωρες συγκινήσεις. Διότι εδώ συναντούν προΔιονυσιακές γιορτές και Νεδουσαίους φιλόξενους γεμάτους με αγνά αισθήματα, όπως είναι όλοι οι άνθρωποι της υπαίθρου. Στο Δρώμενο της Νέδουσας τίποτε δεν είναι οργανωμένο και προγραμματισμένο. Η μόνη προετοιμασία που χρειάζονται όλοι είναι η ψυχική, για να γίνει σωστά και να «πάει το Δρώμενο καλά». Όλα είναι αυθόρμητα. Τους ρόλους του θιάσου κανείς δεν τους μοιράζει. Αποδίδονται τιμητικά, και όταν πρέπει, σε κάποιους. Οι επισκέπτες ΣΕΒΟΝΤΑΙ ΑΥΤΑ ΠΟΥ ΤΕΛΟΥΝΤΑΙ. Δεν είναι άλλοθι για κανέναν το ότι κρατάει μια κάμερα και ένα μικρόφωνο για να αποθανατίσει αυτά που γίνονται. Γι αυτό κανείς δεν μπορεί να μπει στον Ιερό Κύκλο της Άροσης. (Δυστυχώς ο φίλος Φώτης Κουτρουμπής προχθές πάνω στον επαγγελματικό ενθουσιασμό του οδηγήθηκε σε «ανίερη πράξη» εισερχόμενος στον κύκλο της άροσης όπου ετελείτο ιεροπραξία).
Δεν μπορεί ΚΑΝΕΙΣ να μπει μπροστά από το Άροτρο για να πάρει καλά πλάνα. ΚΑΝΕΙΣ δεν μπορεί να εισχωρεί σε τελετουργίες διότι τότε αυτές χάνουν το σκοπό τους και το αληθινό νόημα της τελέσεώς τους. Όποιος θέλει να αποθανατίσει αυτά που γίνονται μπορεί να το κάνει ΜΟΝΟ ΣΑΝ ΘΕΑΤΗΣ. Οι Τελούντες τις Τελετουργίες δεν έχουν ανάγκη από δημοσιότητα. Το κάνουν ΜΟΝΟ για το καλό της Κοινότητός τους.
Εν κατακλείδι και με βάση νεώτερες απόψεις μου προτείνω στους αγαπητούς μου Νεδουσαίους, να πάψουν να αποκαλούν, και ο γράφων μαζί τους, για λόγους συντομίας, Καρναβάλι αυτά που πράττουν. Διότι η λέξη καρναβάλι πλέον παραπέμπει σε κάτι που δεν έχει άλλο σκοπό παρά μόνο την «διασκέδαση», δεν έχει ούτε αρχή ούτε τέλος, ούτε και αποβλέπει σε κάτι ιδεαλιστικό. Το Δρώμενο έχει και αρχή και τέλος και το κυριότερο είναι πως ΕΧΕΙ ΣΚΟΠΟ και αυτός δεν είναι άλλος από την εξασφάλιση της Υγείας και της Γονιμότητος. Εξ άλλου εδώ δεν υπάρχει «διασκέδαση» αλλά μέθεξη και ψυχική ανάταση. Διότι τα Δρώμενα είναι μικροτελετές που οργανικά δένεται η μία με την άλλη, έχουν σοβαρότητα, σπουδαιότητα και παλαιότητα.
ΥΓ. Φίλος δημοσιογράφος με ρώτησε τηλεφωνικά ποία πολιτικά πρόσωπα παραβρέθηκαν στη Νέδουσα. Δεν είδα κανένα τέτοιο. Εξάλλου όλοι το γνωρίζουν πως η Νέδουσα έχει Ψυχωμένους πολλούς, αλλά ψήφους λίγους.
Πηγή : kalamata journal
