Περισσότερα από 6.000.000 στρέμματα φυσικών εκτάσεων απώλεσε η Ελλάδα την εικοσαετία 1987 - 2007, έναντι μιας αντίστοιχης αύξησης των γεωργικών και δευτερευόντως των λοιπών, κυρίως αστικών, καλύψεων. Πρόκειται για ενδιαφέροντα στοιχεία που παρουσίασε πρόσφατα η WWF Ελλάς, σύμφωνα με τα οποία εξίσου σημαντική με τις αλλαγές στην έκταση είναι και η μετατόπιση των καλύψεων γης ανάμεσα σε διαφορετικές περιοχές. «Ενδεικτική είναι η αντίφαση που προκύπτει, εξετάζοντας τις γεωργικές εκτάσεις στα γεωγραφικά διαμερίσματα Ιονίων Νήσων και Πελοποννήσου.
Στα Ιόνια Νησιά, σχεδόν 289.000 στρέμματα φυσικής γης (12,6% της συνολικής έκτασης) μετατράπηκαν σε γεωργική. Από την άλλη μεριά, φαίνεται ότι εγκαταλείπεται η αγροτική παραγωγή στα ορεινά της χώρας, με χαρακτηριστικό παράδειγμα την Πελοπόννησο, όπου 1.390.000 στρέμματα γεωργικής γης μετατράπηκαν διαχρονικά σε άλλες καλύψεις».
Όπως αναφέρουν τα στοιχεία σε πανελλαδικό επίπεδο, κατά την εικοσαετία 1987 - 2007 υπήρξαν οι εξής μεταβολές στις καλύψεις γης:
-Δάση: μειώθηκαν συνολικά κατά 1.311.382 στρέμματα.
-Εκτάσεις θαμνώδους και χαμηλής βλάστησης: μειώθηκαν συνολικά κατά 4.886.431 στρέμματα.
-Γεωργικές εκτάσεις: αυξήθηκαν κατά 5.736.939 στρέμματα.
-Λοιπές καλύψεις (δόμηση, έργα υποδομής, κ.λπ.): αυξήθηκαν κατά 333.675 στρέμματα.
«Όλες αυτές οι αλλαγές αποτελούν διαφορετικές ψηφίδες μιας εικόνας εντατικοποίησης της χρήσης του χώρου και σταδιακής ομογενοποίησης της φυσιογνωμίας του. Συγκεκριμένα, τα βασικά συμπεράσματα μπορούν να συνοψιστούν στα εξής:
1. Οι πλέον θιγόμενες φυσικές εκτάσεις είναι οι περιοχές χαμηλής βλάστησης, οι οποίες, κατά κύριο λόγο, απορροφούν τις πιέσεις επέκτασης της γεωργικής γης, των οικισμών και των υποδομών.
2. Οι πιέσεις για μετατροπή των καλύψεων (και κατά συνήθη συνέπεια των χρήσεων) της γης δεν εκδηλώνονται πάντα στιγμιαία, αλλά είναι, συχνά, απόρροια πολλών διαδοχικών βημάτων. Η απευθείας μετατροπή π.χ. ενός δάσους σε τεχνητή επιφάνεια είναι σπάνια και συνοδεύεται από πολλές νομικές περιπλοκές. Η σταδιακή αλλαγή ενός δάσους, όμως, μέσω επαναλαμβανόμενων πυρκαγιών και η μετέπειτα κατάληψη από τεχνητές καλύψεις είναι μία συνήθης πρακτική.
3. Η εφαρμογή της νομοθεσίας για το χώρο χωλαίνει σε έντονο βαθμό, ενώ ο οποιοσδήποτε σχεδιασμός πάσχει από έλλειψη μακροχρόνιας προοπτικής και συνοχής».
ΔΑΣΑΡΧΗΣ
«Το πρόβλημα στη Μεσσηνία είναι τα διπλοκαμένα»
Σε ό,τι αφορά τη δασική έκταση στο Νομό Μεσσηνίας, με αφορμή τα παραπάνω στοιχεία, από το Δασαρχείο Καλαμάτας ο δασάρχης Σπύρος Κατσίποδας επισημαίνει σοβαρά προβλήματα στις περιοχές που έχουν υποστεί συνεχόμενες πυρκαγιές. «Το θέμα είναι η ερήμωση από τις πυρκαγιές. Κυρίως στον Ταΰγετο, στις διπλοκαμένες εκτάσεις, αυτές που είχαν καεί το 1998 στη μεγάλη φωτιά και ξανακάηκαν το 2007. Θέλει πάρα πολύ χρόνο για να ξαναγίνει το δάσος. Όμως, καταπατήσεις σε καμένα δεν έχουμε. Τα δάση έχουν μειωθεί από τις πυρκαγιές, αλλά η έκταση παραμένει δασική, απλώς δεν υπάρχουν δέντρα. Εκτός από τον Ταΰγετο, είναι και η περιοχή της Μεταμόρφωσης, του Μανιακίου… που καίγονται κάθε δύο, τρία χρόνια. Εκεί πάει να γίνει ερήμωση. Δεν μπορεί να ξαναβγεί ούτε θάμνος ούτε πουρνάρι, είναι μια κατάσταση τραγική. Στις διπλοκαμένες και τριπλοκαμένες εκτάσεις δεν προλαβαίνει η φύση να αναγεννηθεί».
Εκχερσώσεις και καταπατήσεις δασών με ψηλή βλάστηση δεν υπάρχουν, λέει ο κ. Κατσίποδας. Στις περιοχές με χαμηλή βλάστηση, όμως, δηλαδή πουρνάρια, θάμνους κ.λπ., παρατηρούνται καταπατήσεις, κυρίως, από ιδιοκτησίες, προς επέκταση ήδη υπαρχόντων αγροκτημάτων. «Εκεί επεμβαίνει η υπηρεσία. Εν τω μεταξύ, τα πρόστιμα τώρα για την εκχέρσωση δασικών εκτάσεων έχουν αυξηθεί πολύ. Η τελευταία διαταγή του υπουργείου που αφορά όλη την Ελλάδα, για το κόστος αποκατάστασης, όπως λέγεται, είναι από 2.500 έως 6.000 ευρώ το στρέμμα. Πριν ήταν από 300 - 500 ευρώ περίπου».
Σχετικά με τους ελέγχους: «Γίνεται έλεγχος, προσωπικό υπάρχει μετά την ενσωμάτωση της Αγροφυλακής, έχουμε αρκετό κόσμο, ώστε η περιοχή να ελέγχεται. Εμείς προσπαθούμε να κάνουμε ενημέρωση, ιδίως στα χωριά, με προσωπικές επαφές των συναδέλφων με τους κατοίκους. Τους λέμε να μην πηγαίνουν να καθαρίζουν εκτάσεις, επειδή πιστεύουν ότι είναι δικές τους, αλλά να έρχονται πρώτα στην υπηρεσία, να το ελέγχουμε και, εάν επιτρέπεται, να πηγαίνουν μετά να καθαρίζουν. Γιατί διαφορετικά και ζημιά γίνεται στο περιβάλλον και τα πρόστιμα για τους ίδιους είναι μεγάλα».
Για την αποκατάσταση των καμένων: «Αυτό το χρόνο το Δασαρχείο δεν έχει προγραμματίσει κάποια αναδάσωση, γιατί δεν υπήρχε η ανάλογη χρηματοδότηση. Ευελπιστούμε φέτος να υπάρξει μια μελέτη για τον Ταΰγετο, συμπληρωματική, γιατί είχαμε κάνει πριν δυο χρόνια αναδασώσεις στα διπλοκαμένα. Πήγαμε αρκετά καλά και θέλουμε τώρα που είμαστε 7 χρόνια μετά τη φωτιά, και έχουμε μια πλήρη εικόνα, πού μπορεί το δάσος να αναγεννηθεί μόνο του και πού χρειάζεται να επέμβουμε εμείς, να συντάξουμε μια μελέτη, οπότε πιστεύω από του χρόνου να υπάρχει πρόγραμμα για να κάνουμε παρέμβαση».
Πηγή : tharrosnews
